Παπαδημητρίου Κατάγματα της σπονδυλικής στήλης
Σχεδόν όλοι οι ασθενείς με κατάγματα της σπονδυλικής στήλης και βλάβη του νωτιαίου μυελού έχουν επηρεασμένη λειτουργία της ουροδόχου κύστεως. Είναι από τις συχνότερες αιτίες νευρογενούς κύστης. Ανάλογα με το ύψος της βλάβης, αλλάζει και η εικόνα της νευρογενούς κύστης και ο βαθμός επικινδυνότητάς της για τη νεφρική λειτουργία. Η πλέον κακή για τους νεφρούς περίπτωση είναι οι βλάβες ψηλά στο νωτιαίο μυελό, κυρίως από κακώσεις του αυχένα (τετραπληγικοί).
Οι βλάβες του νωτιαίου μυελού μπορεί να οφείλονται σε άμεση βία, κάταγμα ή εξάρθρωση του σπονδυλικού σωλήνα λόγω τροχαίου ή κατάδυσης. Μπορούν όμως να οφείλονται και σε λοίμωξη, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου και ξαφνική υπερέκταση (κυρίως αυχενικής μοίρας). O βαθμός της νευρολογικής βλάβης εξαρτάται από το επίπεδο και τη βαρύτητα της κάκωσης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες αναφέρονται 10.000 περίπου νέες περιπτώσεις ανά έτος με μέση ηλικία τα 32 έτη. Άρα μιλάμε κυρίως για νέους ανθρώπους. Οι άνδρες τραυματίζονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό (75-80%), λόγω της συχνότερης εμπλοκής τους σε σοβαρά τροχαία ατυχήματα.
Το πρώτο διάστημα αμέσως μετά το ατύχημα υπάρχει το λεγόμενο στάδιο του νωτιαίου σοκ. Χαρακτηρίζεται από απουσία αντανακλαστικής δραστηριότητας και χαλαρή μυϊκή παράλυση κάτω από το επίπεδο της βλάβης. Η κύστη ούτε αισθάνεται ούτε μπορεί να σπρώξει. Ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει. Σε αυτό το στάδιο μπορούμε είτε να έχουμε καθετήρα ή ιδανικότερα να ξεκινήσουμε άμεσα διαλείποντες καθετηριασμούς κατά το διάστημα της αποκατάστασης.
Το νωτιαίο σοκ γενικά διαρκεί 6-12 εβδομάδες σε πλήρεις υπερϊερές βλάβες, αλλά σπάνια και έως πάνω από 1 ή 2 έτη! Εξακολουθεί σήμερα να παραμένει ελάχιστα κατανοητό.
Μετά το νωτιαίο σοκ και ανάλογα με το ύψος της βλάβης εκδηλώνεται η τελική εικόνα της νευρογενούς κύστης. Το σύνηθες εύρημα σε βλάβες πάνω από τον πρώτο οσφυϊκό σπόνδυλο είναι η νευρογενής υπερλειτουργικότητα του εξωστήρα με συνοδό ακράτεια και η δυσυνέργεια εξωστήρα-έξω σφιγκτήρα. Ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει γιατί υπάρχει υπερδραστηριότητα του πυελικού εδάφους το οποίο σφίγγει χωρίς να επιτρέπει στα ούρα να βγουν. Αυτό είναι επικίνδυνο για τη λειτουργία των νεφρών, καθώς οι υψηλές πιέσεις που αναπτύσσονται μπορούν να οδηγήσουν σε κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση και νεφρική βλάβη.
Ο ρόλος της ουροδυναμικής μελέτης είναι πολύ σημαντικός και θα μας κατευθύνει στις σωστές θεραπευτικές επιλογές . Συνήθως θα ξεκινήσουμε άμεσα διαλείποντες καθετηριασμούς και αγωγή χαλάρωσης του εξωστήρα, ώστε να ελαττωθεί ο κίνδυνος για τη νεφρική λειτουργιά. Σε ανθεκτικές περιπτώσεις υψηλών πιέσεων, μπορεί να δοκιμαστεί η εξωστηριακή έγχυση του Botox με κυστεοσκόπηση.